Ülkemizde Paskalya Bayramı tabirini sıkça duyarız. Hristiyanlar tarafından kutlanan önemli bir bayramdır. Ama Paskalya gerçekten ne demektir? Hristiyanlar Paskalya’da neyi kutlarlar?
Paskalya’nın Kelime Kökeni Nedir?
Paskalya aslında Aramice’de Paskha (פסחא), İbranice’de Pesah (פסח) Grekçe’de Paskha (Πάσχα) kelimelerinden Türkçe’ye girmiştir. Bu kelime, “geçmek” anlamına gelir ve aslında bir Yahudi bayramı olan Pesah Bayramı için kullanılır. Türkçe’de ise bu kelime Fısıh olarak kullanılır. O zaman Pesah Bayramı’nı biraz anlayalım:
Paskalya ve Çarmıh
Pesah (Fısıh) Bayramı
Pesah Bayram’ı Kutsal Kitap’taki (Eski Ahit) Tevrat’ı oluşturan 5 kitaptan biri olan Mısır’dan Çıkış (12. bölüm) kitabında geçer. 430 yıl boyunca Mısır’da köle olarak yaşayan İsrail halkını Tanrı, Musa’nın önderliğinde kölelikten kurtarır. Bu kölelik döneminin sonunda Tanrı, halkını bırakmamakta kendisiyle inatlaşan Firavun’a, halkını bırakması için çeşitli belalar gönderir. Onuncu ve son belada Tanrı ölüm meleğini Mısır ülkesine göndermeye karar verir (Mısır’dan Çıkış 11) ve her ailede ilk erkek çocuğunun öldürülmesini emreder. Tanrı İsrail halkından birer kuzu kurban sunup kanını kapı eşiklerine sürmesini söyler. Bu onların işaretidir. Böylece ölüm meleği İsrail halkının evlerine girmeyecek ve ilk doğanları öldürmeyecekti. Daha sonra Mısır’dan Çıkış 12. bölümde Tanrı, İsrail halkına yılda bir kez bu olayı anımsamalarını buyurmuştur:
“Sen ve çocukların kalıcı bir kural olarak bu olayı kutlayacaksınız. RAB’bin size söz verdiği topraklara girdiğiniz zaman bu töreye uyacaksınız. Çocuklarınız size, ‘Bu törenin anlamı nedir?’ diye sorduklarında, ‘Bu RAB’bin Fısıh kurbanıdır’ diyeceksiniz, ‘Çünkü RAB Mısırlılar’ı öldürürken evlerimizin üzerinden geçerek bizi bağışladı.’ ” İsrailliler eğilip tapındılar. (Mısır’dan Çıkış 12:24-27)
İsa Mesih ve öğrencilerinin son akşam yemeği (Leonardo Da Vinci)
Pesah – Paskalya (Fısıh) Bayramı’nın Hristiyanlıktaki Yeri
İsa Mesih bir Yahudi olarak Beytlehem’de doğdu. Hizmeti boyunca Tanrı’nın Egemenliği’ni müjdeledi ve hizmet etti. Hastaları iyileştirdi, ölüleri diriltti. Hizmetinin sonunda bizim günahlarımız için çarmıhta can verdi. Romalı ve Yahudi yetkililer, İsa Mesih’i işte tam Pesah Bayramı öncesinde çarmıha gerdiler. Özellikle bu günde olması bir kaza ya da tesadüf değil; bir plandı. Çünkü İsa Mesih günahlarımızın gerektirdiği yargı ve gazabı, fısıh kuzusu gibi üzerine aldı ve artık O’nun kanı aracılığıyla günahın sonucu olan ölüm bizim üzerimizde egemenlik kuramayacaktı. İsa Mesih, Pesah (Fısıh) Bayramı’nın hemen öncesinde çarmıhta can verdi ve bittikten sonra da dirildi.
Kutsal Hafta ve Paskalya Bayramı
Paskalya Bayramı aslında İsa Mesih’in dirilişinin olduğu haftaya denir. Hristiyanlar bu haftaya Kutsal Hafta derler. Bu hafta içerisindeki perşembe günü, İsa Mesih’in; öğrencilerinin ayaklarını yıkadığı, son akşam yemeğini yediği ve bu akşam yemeğinde öğrencileriyle şarap ve ekmek paylaşırken, “Bu sizin için feda ettiğim kanım ve bedenim” ile başlayan ünlü ayetleri söylediği gündür.
Cuma günü ise İsa Mesih’in çarmıhtaki ölümü anarlar. Bir Hristiyan’ın yapması gereken, günahlarının sonucunu üstlenen İsa Mesih’i anması, O’nun ve kendi kimliğinin farkına varmasıdır. Pazar Günü diriliş bayramıdır. O gün Hristiyanlar İsa Mesih’in ölümden dirilişi kutlarlar. Bu hem İsa Mesih’in ölüm karşısındaki zaferidir hem de O’nun aracılığıyla bizim ölüm karşısındaki zaferimizdir. Çünkü İsa Mesih bizlere, kendi dirilişi gibi bir diriliş ve sonsuz yaşam vaat etmiştir.
Esen Kalın